Jak drzewa chłodzą miasta i zapobiegają powodziom?
Jak drzewa chłodzą miasta i zapobiegają powodziom?
W maju Kraków znalazł się z czołówce miast ubiegających się o tytuł „Zielonej stolicy Europy 2022”. Finalistami zostały także Tallin, Grenoble, Dijon i Turyn. Wysokie pozycje w konkursie miasta zawdzięczają między innymi dużej ilości drzew i zieleni, która je zdobi. To inspiracja dla innych miast, ponieważ drzewa są nie tylko piękne, ale także odgrywają ważną rolę w ekosystemie i jakości życia mieszkańców.
Szczególnie ważne są drzewa w centrum miasta na placach i ulicach, ponieważ zapewniają efekt chłodzący. Drzewa są zbawienne dla naszych miast, zwłaszcza w ciepłe miesiące, przez dwa mechanizmy, w których uczestniczą. Po pierwsze zapewniają one cień, a po drugie, poprzez transpirację, aktywnie chłodzą otaczające powietrze poprzez odparowanie wody, którą pompują z ziemi.
Efekt porównywalny z klimatyzacją domową
W jaki sposób drzewo pobiera wodę ziemi? Musi być ona wyssana z ziemi, a następnie odparowywana przez liście. Gdy woda zmienia formę z płynnej w gazową, absorbuje ciepło. To tzw. ciepło utajone parowania wynosi 2,4 MJ/kg wody w temperaturze 20°C. Niektóre drzewa mogą wytworzyć około 100L wody dziennie. Ponieważ w nocy prawie nie występuje parowanie, dla uproszczenia załóżmy, że drzewo ochładza się przez 12 godzin dziennie, stąd co godzinę odparowuje 8l wody, pochłaniając 20MJ energii i wytwarzając moc chłodzącą 5,5 kW. Jest to porównywalne z klimatyzacją domową. W warunkach miejskich, z brukowanymi i pokrytymi betonem ulicami, trudno jest uzyskać tak duże ilości wody, zwłaszcza w warunkach suszy.
Ponieważ drzewa wyświadczają nam tak ogromną przysługę, powinniśmy zapewnić im przynajmniej wystarczające zaopatrzenie w wodę i wilgotną glebę. Niestety w wielu miastach wciąż żywy jest trend polegający na betonowaniu powierzchni np. placów aż do linii drzew, ale w taki sposób woda ma utrudniony dostęp do korzeni podczas opadów deszczu. Ponadto, w przypadku silnego deszczu, woda nie jest zatrzymywana i następuje gwałtowne zalanie terenu. Tak więc każde drzewo powinien otaczać mały okop, aby woda mogła przenikać do ziemi i zapobiegać tragicznym w skutkach zalaniom.
Drzewa są wspaniałymi klimatyzatorami, stanowią schronienie dla mieszkańców i dom dla ptaków, a wszystko czego potrzebują to gleba, woda i okazjonalne zabiegi pielęgnacyjne. Doceniajmy je i sprawmy, by były jak najliczniejsze w naszych miastach.
