„Woda wirtualna” brzmi jak coś nienamacalnego, czego nie możemy odczuć w rzeczywistości. Tak jednak nie jest. Zanim woda nabierze wirtualnego charakteru, jest realnie zużywana i to w ogromnych ilościach.
Z wody korzystamy każdego dnia. Robimy to w sposób pośredni i bezpośredni. Bezpośrednio zużywamy wodę do mycia, sprzątania, gotowania, picia, a więc do celów gospodarczych i bytowych. Wodę, którą zużywamy pośrednio określa się mianem wody wirtualnej. To woda, której zużycia nie dostrzegamy, ponieważ została już wykorzystana na potrzeby wyprodukowania towaru, który nabyliśmy lub usługi, z której korzystamy. Wszystko, czego używamy, co nosimy, kupujemy i jemy, wymagało do powstania wody.
Woda wirtualna tak samo jak ta, którą zużywamy bezpośrednio w domu, pochodzi z wyczerpywalnych zasobów wody słodkiej, a jej zużycie ma ogromny wpływ na stan środowiska.
Średnio każdy Polak zużywa dziennie 150 l wody. Jest to zużycie bezpośrednie. Jednak proces konsumpcji towarów i usług pochłania każdego dnia tysiące litrów wody więcej. Ślad wodny dotyczy zarówno bezpośredniego, jak i pośredniego zużycia wody przez proces, produkt, firmę lub sektor. Obejmuje on nie tylko zużycie wody, ale również jej zanieczyszczenie w całym cyklu produkcyjnym, od łańcucha dostaw do użytkownika końcowego.
Ślad wodny można zmierzyć dla pojedynczego procesu, takiego jak uprawa ryżu, produkcja pary dżinsów, dla paliwa, które tankujemy do samochodu lub dla firmy. Można go również określić dla danego kraju.
Ślad wodny dla konkretnego kraju oblicza się sumując wodę zużytą do produkcji wszystkich dóbr i usług konsumowanych przez jego mieszkańców. Średni dzienny ślad wodny jednego Polaka to ok. 3900 l wody. Dla porównania, w przypadku mieszkańca USA wynosi on 7800 l, a Brytyjczyka 3400 l. W obliczeniach śladu wodnego dla danego kraju uwzględnia się zarówno wewnętrzny ślad wodny, czyli wodę pochodzącą z zasobów danego kraju jak i zewnętrzny ślad wodny (eksportowy), czyli odciskany w innych krajach i regionach (woda pochodząca z zasobów poza granicami kraju).
Polska zostawia ślad wodny w wysokości 54 km3 na rok. 25% tych zasobów to woda zużywana w innych krajach i regionach. W USA stosunek wewnętrznego i zewnętrznego śladu wodnego 80% do 20%.
Im bardziej złożony produkt, tym większy jest jego ślad wodny, ponieważ każdy etap produkcji wymaga zużycia wody.
Przykładowo, wyprodukowanie:
Jak możemy zmniejszy swój ślad wodny? Przede wszystkim racjonalnie korzystać z zasobów wody oraz podejmować świadome decyzje zakupowe. Starajmy się m.in. maksymalnie eksploatować rzeczy, które już posiadamy, zamiast zastępować je coraz nowszymi modelami. Każda decyzja ma duże znaczenie.
Wybierz najoszczędniejszy zmiękczacz wody na rynku.