Produkcja Twojego smartfona pochłonęła 12000 litrów wody

Wiesz, że woda jest wciąż naokoło Ciebie i prawdopodobnie posłużyła do stworzenia praktycznie każdego przedmiotu, którego używasz w życiu codziennym? Produkcja rozmaitych materiałów, takich jak papier, plastik, metal i tkaniny, wymaga w procesie tworzenia wody, i to dużo.Świadomość tego, ile wody potrzeba, aby powstały surowce i towary, których wszyscy używamy i konsumujemy, jest milowym krokiem w kierunku oszczędzania wody i bardziej produktywnego wykorzystania tego cennego zasobu.

• Woda służy do produkcji niemal wszystkich materiałów i produktów, z których korzystamy każdego dnia.
• Ślad Zużycia Wody (ang. Water Footprint) jest wskaźnikiem zużycia wody bezpośrednio i pośrednio przez każdego konsumenta oraz producenta.
• W Polsce przeciętny ślad zużycia wodnego w produktach nieżywnościowych wynosi ok 400 litrów/dzień. Dla porównania w amerykańskim gospodarstwie domowym ten sam wskaźnik wynosi ponad 2000, a W Etiopii to zaledwie 15.
• Stare powiedzenie "zredukuj, ponownie wykorzystaj, przerób" może pomóc zaoszczędzić ogromną ilość wody przeznaczonej na wytwarzanie produktów.

Jak oblicza się ślady zużycia wody w produktach gospodarstwa domowego?

Woda jest wymagana na prawie każdym etapie procesów produkcyjnych dla rozmaitych surowców i gotowych produktów. Ślad wodny produktu jest obliczany poprzez zsumowanie całej ilości wody potrzebnej na każdym etapie procesu produkcyjnego. Tabela 1 zawiera wykaz śladów zużycia wody do produkcji niektórych powszechnych dóbr konsumpcyjnych.

Weźmy na przykład smartfony. Co ma wspólnego telefon woda? Na ślad wodny smartfona składają się rozcieńczone ścieki i zanieczyszczenia. Rozróżnia się 3 rodzaje wód, które składają się na ślady wodne dóbr konsumpcyjnych:

• ślad wody niebieskiej (Blue Water Footprint) - ilość wody powierzchniowej i gruntowej (odparowana lub zużyta bezpośrednio) potrzebna do wytworzenia produktu.
• ślad wody zielonej (Green Water Footprint) - ilość potrzebnej wody deszczowej (odparowana lub zużyta bezpośrednio) do wytworzenia przedmiotu.
• ślad wody szarej (Grey Water Footprint) - ilość słodkiej wody potrzebna do rozcieńczenia ścieków generowanych podczas produkcji, w celu utrzymania jakości wody, zgodnie z określonymi standardami.

Woda i telefon? Jak to?

Telefony składają się z wielu elementów tworzonych w wielu krokach produkcji, a każdy krok pochłania wodę. Liczne surowce, materiały i części składają się na nasze telefony komórkowe, np.: cyna, szkło i tworzywa sztuczne. Łańcuchy dostaw tych materiałów rozciągają się na całym świecie do odległych krajów (Indonezja, Filipiny, Chiny). Produkcja obejmuje m.in. wydobycie metali szlachetnych, tworzenie syntetycznych chemikaliów do kleju i plastiku oraz montaż i pakowanie. Łącznie woda wykorzystywana w każdym z kroków sumuje się na ślad wody niebieskiej.

Ponadto, wytwarzanie części tworzy ścieki, które są uwalniane do otaczających dróg wodnych. Te drogi wodne często mają granice zanieczyszczeń, które producenci muszą spełnić, zanim będą mogli posłać ścieki do rury i kanału. Woda używana do oczyszczania i rozcieńczania ścieków stanowi ślad wody szarej, a w przypadku naszego smartfona stanowi największą część całkowitego śladu wodnego.

Gdy ilość wody potrzebnej do wykonania wszystkich czynności związanych ze smartfonem jest zsumowana, ślad wodny z produkcji jednego telefonu szacowany jest na około 12000 litrów.

Możemy żyć oszczędniej i ekonomiczniej

Popularne powiedzenie, które dotarło do nas z zachodu “reduce, reuse, recycle” staje się wyjątkowo trafne, gdy zastanowimy się nad tym, jak wiele towarów konsumpcyjnych wyrzucamy, więc gromadzimy je na wysypiskach śmieci, przez co trafiają do większych zbiorników wodnych lub zaśmiecają krajobraz.

Kupowanie mniejszej ilości niepotrzebnych produktów zmniejsza ogólną liczbę wytwarzanych dóbr, a z kolei zmniejsza ilość wody potrzebnej w fabrykach produkujących te produkty. Ponadto recykling towarów konsumpcyjnych może mieć pozytywny wpływ na nas i środowisko. W 2012 roku na przykład, USA wyrzuciły ponad 24 miliony ton papieru i prawie 29 milionów ton plastiku - z których oba są materiałami wodochłonnymi i mogą być ponownie wykorzystane i poddane recyklingowi. Recykling każdej rolki papieru oszczędza jakieś 10 litrów wody.

Małe czynności, takie jak recykling w domu, ponowne wykorzystywanie przedmiotów, gdy jest to możliwe, oraz używanie mniejszej ilości plastikowych toreb i ręczników papierowych może spowodować niewielką, ale skumulowaną różnicę w zużyciu wody. Zmniejszenie zapotrzebowania na wciąż nowe, zbędne produkty to strategia, która oszczędza najwięcej wody. W odniesieniu do zmiękczacza lub centralnego filtra do wody – czy nie lepiej kupić wysokiej jakości urządzenie, raz wyprodukowane i zamontowane, które służy na lata i uzdatnia wodę w całym domu, zamiast decydować się na pośrednie i w ogólnym rozrachunku droższe rozwiązania? Na przykład wieloletnie kupowanie wody butelkowanej, częsta wymiana wkładów w filtrach dzbankowych i uzupełnianie środków do usuwania kamienia z wody – każdy z tych zakupów jest „na chwilę” i do wyprodukowania każdego potrzeba kolejnych porcji wody. W przypadku wody butelkowanej – 2x więcej, niż pojemność butelki…

Unikanie zakupów jednorazowych, niskiej jakości towarów, które trafiają do kosza, robi dużą różnicę. Kupowanie używanych przedmiotów i ich przerabianie - zwłaszcza na odzież - lub kupowanie produktów o wyższej jakości, nadających się do ponownego użycia i w razie potrzeby poddających się recyklingowi, to najlepsza recepta.

Woda to energia

Przeciętnie zużywamy dziś około pięć razy więcej energii niż 50 lat temu. Wzrost ten jest istotny również z punktu zapasów wodnych, ponieważ do wytworzenia energii potrzeba znacznej ilości wody. Woda służy do chłodzenia elektrowni parowych - zasilanych węglem, ropą naftową, gazem ziemnym i energią jądrową - i jest niezbędna do generowania energii wodnej. Woda jest również wykorzystywana w dużych ilościach podczas wydobycia, rafinacji i produkcji paliwa. Tak więc zmarnowana energia jest też marnowaniem wody.

Co możesz zrobić? Kupuj rozsądnie, nie marnuj wody w domu, postaw na recykling i oszczędzaj energię. Pamiętaj, że Twój wybór ma znaczenie!